Sức khỏe tinh thần đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với đời sống của mỗi người. Khi gặp khó khăn, thử thách, người có tinh thần tốt sẽ có ý chí mạnh mẽ hơn. Vì vậy, chăm sóc sức khỏe tinh thần chính là tạo ra hạnh phúc từ bên trong. Giúp bản thân cảm thấy ổn định hơn và kiểm soát được mọi thứ dù tâm trạng có như thế nào.

Vậy sức khỏe tinh thần là gì? Làm cách nào để nâng cao sức khỏe tinh thần? Mọi thắc mắc của bạn sẽ được giải đáp ngay trong bài viết sau đây.

Sức khỏe tinh thần là gì?

Theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), sức khỏe tinh thần là trạng thái mà con người nhận thức được khả năng của bản thân, có khả năng đối phó với những căng thẳng bình thường và làm việc có năng suất.

Người có sức khỏe tinh thần tốt là người có tinh thần khỏe mạnh. Đồng thời luôn tích cực trong suy nghĩ, biết cách kiểm soát hành vi và cảm xúc. Khi gặp khó khăn, người có tinh thần tốt sẽ có ý chí mạnh mẽ hơn.

Như thế nào là một sức khỏe tinh thần tốt?

Khi đối mặt với các trở ngại và vấn đề, người có tinh thần tốt sẽ luôn nhìn thấy mặt tích cực và nhanh chóng tìm ra giải pháp. Họ cũng biết bình thản như một cái cây  sống. Dù cuộc đời có xô bồ đến đâu.

Hãy xem bạn có những dấu hiệu của một người có sức khỏe tinh thần tốt hay không:

• Bạn cảm thấy hứng khởi khi bắt đầu một ngày mới.
• Bạn luôn cảm thấy tự tin khi soi mình trong gương.
• Bạn thường xuyên nở nụ cười với mọi người xung quanh.
• Tự tin khi nhìn mình trong gương.
• Bạn có thể suy nghĩ tích cực ngay cả trong những tình huống tiêu cực.
• Bạn ăn ngon, ngủ tốt và hiếm khi buồn quá một ngày.

Dấu hiệu thể hiện tinh thần bạn đang bất ổn

Đối với những người có tinh thần không ổn định, luôn có tâm lý tiêu cực nên gây ra nhiều trở ngại cho bản thân. Thậm chí tinh thần không ổn định lâu ngày còn ảnh hưởng xấu đến sức khỏe thể chất. Đồng thời làm giảm khả năng giải quyết công việc và ảnh hưởng đến các mối quan hệ.

Đặc điểm chung của những người có sức khỏe tinh thần không ổn định là:

• Không muốn ra khỏi giường mỗi sáng.
• Không cảm thấy hào hứng khi đảm nhận một công việc hoặc nhiệm vụ mới

• Thường chỉ muốn ở một mình hoặc làm việc một mình.
• Thường xuyên bị stress do áp lực từ công việc hàng ngày.
• Dễ tổn thương, buồn chán và tức giận vì những điều nhỏ nhặt.
• Cảm thấy mệt mỏi mặc dù bạn không mắc bệnh lý.

Những người có sức khỏe tinh thần không ổn định trong thời gian dài có nhiều nguy cơ mắc các bệnh tâm lý, thường được gọi là rối loạn tâm thần.

Những căn bệnh rối loạn tinh thần phổ biến

Theo các chuyên gia tâm lý, bệnh tinh thần hay còn gọi là rối loạn tâm thần. Đây là biểu hiện của một tinh thần không ổn định kéo dài. Có tới 300 bệnh tâm thần khác nhau với nguyên nhân, biểu hiện và cách điều trị riêng biệt.

Rối loạn lo âu

Các dấu hiệu chủ yếu là suy nghĩ quá nhiều, lo lắng quá mức. Hoặc là mất ngủ thường xuyên, cầu toàn, đau đầu do căng thẳng. Ngoài ra còn có các triệu chứng tiêu hóa như tiêu chảy kéo dài hoặc táo bón,…

Rối loạn lo âu xã hội

Chứng bệnh tinh thần này còn được gọi là chứng sợ xã hội. Người bệnh có xu hướng sợ đám đông, ngại giao tiếp với người khác.

Rối loạn căng thẳng sau chấn thương tâm lý (PTSD)

Có thể do chấn thương tâm lý hoặc tác động vật lý của một tai nạn.

Rối loạn trầm cảm

Cảm thấy buồn hoặc chán nản, mất hứng thú với mọi thứ. Thường xuyên nổi giận vô cớ, mất tập trung, hay quên, có ý nghĩ hoặc hành vi tự tử. Người ta ước tính rằng có tới 80% mọi người sẽ trải qua chứng rối loạn trầm cảm vào một thời điểm nào đó trong đời.

Rối loạn lưỡng cực

Dấu hiệu của bệnh này được đặc trưng bởi cảm xúc thất thường và thay đổi liên tục.

Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD)

Những người mắc chứng rối loạn này thường rất sạch sẽ, ngăn nắp và tỉ mỉ trong mọi việc. Người bệnh đôi khi cũng bị ám ảnh bởi những con số, tìm kiếm sự trấn an hoặc dằn vặt trong các mối quan hệ…

Tâm thần phân liệt

Đây là một  chứng rối loạn tâm thần nghiêm trọng. Các triệu chứng của bệnh thường là ảo tưởng, bộc phát cảm xúc và hành vi bạo lực. Bệnh tâm thần phân liệt cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời trước khi quá muộn.

6 Cách giúp bạn chăm sóc sức khỏe tinh thần hiệu quả

Nói với bản thân những điều tích cực

Theo các nhà trị liệu tâm lý, hầu hết chúng ta đều nói chuyện với chính mình hàng ngày. Đây là một cơ chế tự động bên trong não bộ mà bạn thường không biết nó đang diễn ra.

Điều này cho thấy cách bạn nghĩ về bản thân có tác động mạnh mẽ đến cảm giác của bạn. Khi bạn có nhận thức tiêu cực về bản thân và cuộc sống của mình, bạn sẽ trải nghiệm nó theo cách nhất quán với quan điểm đó. Đã đến lúc rèn luyện giá trị bản thân và tư duy trao quyền.

Ví dụ, thay vì nói, “Tôi thật là một kẻ thất bại. Tôi sẽ không được chọn vì tôi đã trả lời quá nhanh”; hãy thử nói, “Tôi đã không làm tốt như tôi mong đợi, nhưng điều đó không có nghĩa là tôi đã từ bỏ hy vọng.”

Đi ngủ sớm

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng thiếu ngủ ảnh hưởng tiêu cực đến tâm trạng của bạn. Vì vậy, bạn nên đi ngủ vào một giờ cố định hàng ngày. Đồng thời tập thói quen tốt để có giấc ngủ ngon hơn như tắt màn hình trước khi đi ngủ ít nhất 1 tiếng. Hạn chế đồ uống chứa caffein sau 2 giờ chiều…

Cảm nhận từng khoảnh khắc trong cuộc sống

Chú ý đến khoảnh khắc hiện tại giúp bạn buông bỏ những cảm xúc tiêu cực. Điều này có thể bắt đầu đơn giản bằng cách tập trung vào cảm giác ngay từ thói quen hàng ngày của bạn. Chẳng hạn như khi bạn tắm hoặc đi bộ về nhà. Những lúc này, hãy chú ý đến cảm giác của cơ thể, âm thanh bạn nghe thấy, mùi bạn ngửi thấy, bước chân bạn đi… Thực hành bí quyết này giúp tăng khả năng tập trung suy nghĩ của bạn.

Tập thể dục

Một trong những cách hiệu quả để giữ sức khỏe tinh thần tốt là duy trì tập thể dục. Tập thể thao thường xuyên, giúp cơ thể sản sinh Endorphin – chất dẫn truyền thần kinh tạo cảm giác hạnh phúc và ức chế phản ứng căng thẳng của cơ thể, giúp cải thiện tâm trạng và tạo cảm giác hạnh phúc.

Có rất nhiều hình thức rèn luyện cơ thể như yoga, đi bộ, khiêu vũ, chơi thể thao,… Bạn có thể tìm cho mình một hình thức phù hợp mà mình yêu thích.

Phương pháp tâm lý trị liệu

Các nhà tâm lý học nói rằng việc chia sẻ và trò chuyện với chuyên gia trị liệu có thể giúp bạn giải phóng những cảm xúc và suy nghĩ tiêu cực. Tuy nhiên, nếu bạn có người thân dày dặn kinh nghiệm sống, hãy thử mở lòng để họ cho bạn lời khuyên vượt qua khó khăn.

Thuốc điều trị

Các bác sĩ có thể xem xét bốn loại thuốc chính được sử dụng để điều trị rối loạn tâm thần:

• Thuốc chống lo âu
• Thuốc chống trầm cảm
• Thuốc chống loạn thần
• Thuốc ổn định tâm trạng

Loại thuốc nào tốt nhất cho bạn sẽ phụ thuộc vào các triệu chứng và các vấn đề sức khỏe khác mà bạn có thể mắc phải.

Kết luận

Hy vọng rằng sau khi đọc bài viết này, bạn đã hiểu được sức khỏe tinh thần là gì. Đặc biệt là tầm quan trọng của sức khỏe tinh thần. Không ai trong chúng ta có thể đoán trước được điều gì có thể xảy ra với mình trong tương lai. Vì thế, hãy học cách xây dựng tinh thần vững chắc để chống chọi với mọi biến cố.